- De Zweedse ondernemer Giovanni Fili ziet een wereld voor zich waarin elektrische apparaten nauwelijks meer aan het stroomnet hoeven. Ook niet binnenshuis.
- Met zijn bedrijf Exeger bracht hij al een handvol producten met ingebouwde zonnecellen op de markt, waaronder koptelefoons en geluidsspeakers.
- Exeger haalde al zo’n 200 miljoen euro op bij investeerders. Het bedrijf zinspeelt zelfs op een beursgang. “We onderzoeken of we daar klaar voor zijn.”
- Lees ook: Zonnepanelen grauw en grijs? Een designbedrijf uit Weesp levert kunstzinnige, gekleurde panelen – wel wekken die tot 25% minder stroom op
Vergeet stopcontacten, de apparaten van de toekomst hebben ze niet meer nodig. Die boodschap verkondigt het Zweedse bedrijf Exeger, dat vol inzet op wat het zelf ‘powerfoyle’ noemt. Dit zijn een soort zonnecellen die het bedrijf in allerhande producten integreert: van koptelefoons tot geluidsspeakers en e-readers.
De Zweden werken niet alleen met cellen die vooral energie uit zonlicht halen, maar ook met variaties van cellen die tevens goed werken op binnenlicht. Het is dáárom dat de Zweden kansen zien hun techniek te integreren in allerhande elektronicaproducten die mensen in huis hebben staan, maar zelden het zonlicht zien.
Exeger is niet zomaar een beginnende startup. Het in 2009 opgerichte bedrijf werkte 16 jaar aan de techniek, haalde al zo’n 200 miljoen euro op bij allerhande investeerders en bereidt zich voor op een beursgang.
Business Insider spreekt de 47-jarige ceo en oprichter Giovanni Fili, die op techbeurs de Consumer Electronics Show (CES) in Las Vegas is om zijn product te vermarkten.
Of, nou ja, zo zou hij het zelf dan weer niet formuleren. In de woorden van de goed gehumeurde Fili: “Ik wil onze boodschap verspreiden, mensen laten zien waartoe we in staat zijn. Het is de droom: altijd opgeladen elektronische apparaten, zonder dat je het stroomnet nodig hebt.”
Zonnecellen laden zelfs in de schaduw op
Fili, voorzien van een permanente grijns op zijn gezicht, houdt een stuk flinterdunne folie met zonnecellen in zijn hand. Het is de powerfoyle van zijn bedrijf. “Technisch gezien zijn het niet eens zonnecellen, eerder lichtcellen. Ze zetten alle soorten licht om in elektriciteit, net zoals bij fotosynthese.”
Niet alleen dat van de zon, legt Fili uit, maar ook licht dat afkomstig is van bijvoorbeeld kaarslicht en LED-, gloei- en zaklampen. Zelfs in de schaduw blijven bepaalde cellen van het merk elektriciteit opwekken, stelt de ondernemer. “Er is vaak dan alsnog indirect licht aanwezig, waar de cellen energie uit halen. In een rokerige omgeving blijven ze bijvoorbeeld ook opladen.”
Exeger maakt hiervoor gebruik van zogeheten 'dye-sentisized cells' (DSSC), een type cellen waarvoor in tegenstelling tot andere varianten zonnecellen geen kostbaar silicium nodig is. De techniek werkt met een doorzichtige plaat met geleidend materiaal erop. Hieronder zit een laag met een kleurstof die zonlicht opneemt.
De techniek werd al in 1988 ontdekt door de Zwitserse scheikundige Michael Grätzel. Vier jaar later ging de Zweedse onderzoeker Henrik Lindström ermee aan de haal. Samen met een team wist hij de techniek succesvol te herproduceren.
In 2009 werd Lindström voorgesteld aan Fili, een serie-ondernemer die al sinds zijn 15e het ene na het andere bedrijf uit de grond stampt. “Al twintig bedrijven”, grijnst Fili. De geboren en getogen Zweed dankt zijn Italiaans klinkende naam aan het feit dat zijn vader uit het Zuid-Europese land komt.
In het verleden zat de ondernemer vooral in het vastgoed, maar in 2008 zag Fili een kans in hernieuwbare energie, waarvoor hij net een nieuw bedrijf was gestart: NLAB Solar, wat hij na enkele jaren omdoopte tot Exeger.
“De zon is goed voor een oneindige stroom aan energie”, zegt de vader van drie. “Ik realiseerde me in die jaren al dat zonnecellen de toekomst zouden hebben. Ik was me daarom flink aan het inlezen in de markt voor hernieuwbare energie.” Toen Lindström Fili vertelde over de DSSC-techniek, wilde Fili direct weten wat er allemaal mogelijk was. “Ik vroeg hem van alles”, lacht Fili. “Kun je er gouden cellen mee maken?, wilde ik bijvoorbeeld weten.”
Nee, dat kon niet, volgens Lindström, maar de onderzoeker zag wel kansen om de techniek verder te ontwikkelen. Hij sloot zich het jaar erop aan als CTO en aandeelhouder bij het prille NLAB Solar.
Zonnecellen komen uit de printer
Zestien jaar lang sleutelden de twee aan de techniek, die ze in 2021 voor het eerst op de markt brachten. Ze kwamen uiteindelijk op de proppen met een type cellen dat het bedrijf met een gewone printer stelt te kunnen produceren. “Het is vergelijkbaar met wanneer je een opdruk op een T-shirt of poster print”, zegt de ondernemer, “alleen gebruiken wij geen inkt”.
Zodra de cellen in allerhande vormen uit de printer zijn gerold, lamineert Fili ze met plastic. De cellen zijn voorzien van een soort supergeleider, legt de ondernemer uit. “Die hebben we zelf uitgevonden. Onze cellen geleiden hierdoor 1.000 keer beter dan traditionele zonnecellen.”
Op de zonnefolie die Fili in zijn hand houdt, zien we nergens de zilveren lijnen die je doorgaans aantreft op zonnepanelen en -cellen. Deze zilverlijnen transporteren de opgewekte energie naar het stroomnet.
“Ons materiaal is zo geleidend dat we die zilveren lijnen niet nodig hebben. Hierdoor hebben we design-technisch alle vrijheid. Onze cellen kunnen eruitzien als leer, textiel, geborsteld staal, hout en ga maar door. We hebben al meer dan honderd variaties gemaakt.”
Koptelefoon? 'Die hoef je nooit meer op te laden'
Fili laat een speaker van het merk Urbanista zien, waarin het bedrijf zijn cellen aan de bovenzijde heeft verwerkt. “Zonder onze cellen kun je er ongeveer 20 uur mee doen, voor je hem opnieuw moet opladen. Dankzij onze cellen verlengen we dat naar 30 tot 50 uur.” Dan pakt hij een koptelefoon erbij, waarbij hij zonnecellen in de hoofdband heeft geïmplementeerd. “Die hoef je nooit meer op te laden.”
Exeger werkt, zoals gezegd, met verschillende typen cellen. Sommigen werken het best op zonlicht. De cellen die Fili in zijn koptelefoons heeft gestopt, laden bijvoorbeeld tien keer sneller op in de zon dan in de schaduw, stelt de ondernemer.
Een ander type cellen van het merk werkt juist goed binnenshuis. “We hebben hierbij de chemische verhoudingen aangepast, zodat ze niet meer afhankelijk zijn van sterk licht. Zwak licht is voldoende.”
Het bedrijf verwerkte dit type cellen in keyboards en computermuizen. “Die producten krijgen vaak weinig zonlicht mee. Door onze techniek kunnen we zo’n 30 procent van dit zwakke licht alsnog omzetten in elektriciteit. Ze laden continu op en hoeven hierdoor niet meer aan het stroom of de batterijen.”
Het belangrijkste materiaal dat Fili voor zijn zonnecellen stelt te gebruiken is titaandioxide. “Het is milieuvriendelijk en goedkoop”, zegt Fili. “Het wordt bijvoorbeeld gebruikt in tandenpasta en witte verf.”
Voor de producten worden geen materialen uit conflictlanden zoals China, Rusland of Congo gehaald, stelt Fili. “Al onze materialen komen uit Japan, Europa of de Verenigde Staten.”
Breed netwerk aan investeerders
De ondernemer verkocht de afgelopen jaren wereldwijd al “honderdduizenden” gadgets met zonnecellen, waarvoor hij samenwerkte met bedrijven als Adidas en 3M. Vóór 2021 had Exeger daarentegen nog nul producten op de markt.
Zijn bedrijf wist het al die ontwikkelingsjaren uit te zingen door een breed netwerk aan investeerders. Zo wist Fili enkele bekende zakenfamilies uit Zweden aan zijn bedrijf te rijgen en wist Exeger meermaals leningen bij de Europese Unie en de Zweedse overheid af te sluiten.
Fili heeft inmiddels twee zonnecelfabrieken geopend nabij Stockholm. Een derde hoopt hij op termijn in de Verenigde Staten te laten verrijzen. Er werken momenteel zo’n 250 mensen bij het bedrijf, zegt de ondernemer.
Hoeveel omzet zijn bedrijf maakt, wil hij dan weer niet kwijt. “We zullen dit jaar een significante omzet hebben”, zegt de ondernemer. “Op basis van de nieuwe contracten die we recent hebben afgesloten, zullen we de komende jaren een omzet van honderden miljoenen draaien.”
Winst draait het bedrijf nog niet, omdat Exeger zijn activiteiten sterk opschaalt. “Op termijn willen we natuurlijk wel flink winstgevend worden.”
Exeger bereidt zich voor op beursgang
“We zijn ons aan het voorbereiden op een beursgang”, zegt de ondernemer, zonder een jaartal te noemen. “We onderzoeken nu in hoeverre we daar klaar voor zijn, zodat we ertoe over kunnen gaan als we denken dat dit het beste pad vooruit is voor ons bedrijf.”
Exeger is inmiddels meer dan 500 miljoen euro waard. Die waarde wordt opgedreven door de vele investeringen in het bedrijf, maar ook door één belangrijk cijfer: 280.
Dit is, zo stelt de ondernemer, het aantal verleende patenten dat Exeger de afgelopen jaren wist te vergaren met zijn techniek. Het wordt hierdoor voor andere bedrijven juridisch ingewikkeld om het kunstje van Fili en Lindström te kopiëren.
Maar goed, alles is te koop. Wat als bijvoorbeeld Apple straks aan de deur klopt met een grote zak geld? “Ik zou ze vragen wat voor hen het doel is van hun aankoop”, zegt Fili. “Het is míjn doel om deze techniek verspreiden, zodat het overal ter wereld komt. Ik zou dus willen weten hoe hun investering de techniek verder zou kunnen helpen.”
Oftewel, hij wil dus niet dat bedrijven de techniek kopen, puur om de patenten in handen te krijgen en er vervolgens niets mee te doen? Lacht: “Ja, maar schrijf dát maar niet op.”
Fili denkt dat we in de komende jaren steeds meer producten op de markt zullen zien die je niet meer aan het stopcontact hoeft op te laden. “Het zal een gigantische positieve impact op het milieu hebben”, zegt Fili.
Veel producten zullen niet eens meer met een oplaadpunt op de markt worden gebracht, verwacht de Zweed. “Ze laden zichzelf automatisch op. We hebben nu bijvoorbeeld al een slimme helm op de markt zonder oplaadpunt. Werkelijk, een stopcontact komt er niet meer bij kijken.”
